Thursday, 6 June 2013

Ngengpuitlang Khaw Chanchin Tlangpui

                                                                                                                                          H.C.Althaia.
Ngengpuitlang khua hi kum 1955-1970 vel bawrah kha chuan chenna in 17 atang 20 vel inkar bawr kan ni thin a,a mi chengte hi Primary zirtirtu tih loh chu mipui nawlpui chu kut hnathawk a eizawng kan ni,thlawhhma siam kan ni vek ani.Khaw lungrual leh inpumkhatna tha hnuai ah kan cheng ho thin a,chhiatni thatni ah pawh inhmangaih tlang takin kan in tuarpuiin kan in lawmpui thin ani.Nula leh tlangvalte pawh tlawmngaih leh thianghlimna kawngah an chhuanawm hle a ni.
Ngengpuitlang hi 1970 lai chho kha khawthenawm tan te pawh khawtlang inkaihhruaina kawngah tumah thleibik leh enhran nei lovin entawntlak in khawtlang kaihhruai a ni thin a,tunlai angin politics bawlhhlawh tak mai in khawtlang a ti bawrhbangin,khawtlang nun a ti chhe ve lova V/C inthlan chungchangah pawh inthlang buai lova a ruatin an inruat mai thin ani.Khaw mipui ten roreltute zai an ngai thiam hle thin a chutiang bawkin sakhua na lam ah pawh kohhran hruaitute zai ngai takin roreltute thu thu in an awm mai thin ani.Pathian thuthiam tak tak chhimbial huap pawh a mite hriat hlawh tak tak upa.Alduma te,Rev Lianzova te an awm a.Tin heng mite bakah Upa leh rawngbawltute fel tak tak te pawh an awm bawk a,chung mite chuan Pathian tih tak chungin kohhran tha tak leh felfai takin an enkawl thin ani.
Ngengpuitlang hi thang thar chhuan lo la awm zel turten kan hriatreng a kan theihngilh ngailoh tur thil pawimawh tak tak a awm a,chungte chu;-
Kum1959 - Mautam tum khan tam nasa tak mai kan tuar a, tichuan kum 1960 ah khan tun a vengthar kan tih tak hmunah hian sorkarin buhfai a rawn thlak ta a chuta buhfai vengtu hmasa ber chu Ramsavak Thathuai ani a,buhfai dahthatna(Godown) lian tak tak pahnih sak ani,chung buhfai te chu khawtlang mipuiin an tlan thin a,buhfai dahthatna leh khaw inkar ah buhfai tlantu mikhualte chu khaw mipui ten kan thlen zawh thin loh avangin kawngdung tluanin an riak thin ani.Tichuan he buhfai supply hi kum 1963 thlengin a awm a,avengtute hi an inthlak kual an inthlak kual thin a Ramsavak Thathuaia hnuah hian Ramsak Dingluaia leh Ramsavak Zakunga te an ni.Hetih hunlai a VCP hi Pu,Thanluaia(Zahmunga pa) ani a buhfai supply pawh hi ama hnathawh rah liau liau ani.
Kum 1962 - Ah khawtlangah chhiatna rapthlak tak mai alo thleng hloh mai a,April thla Lo hal hun laiin VCP Huatsanga leh Pu Pahmungate chu hmun khatah thingin a delh hlum a khaw mipuite kan thlabarin kan chiai hle mai a khaw thenawmte punin ruangte kan inseng hawi fel thei ani.
Kum1966 -
Ram alo buai khan mizo sipaiin min awmcilh thin a.An awm na tur Camp tepawh pa ho leh tlangval awm zawng zawng hrutchhuakin a ko khawm Tuithumhnar kawnglaitakah min sak tir a,kan sak zawhhma in vai sipai an rawn kal a,sak chhunzawm ani talo ani.Henglai hunah hian vai sipai ho hian Camp neiin min la awmchilh lo a an let leh thin ani.Tichuan mizo sipai hote chu Kawrthingdeng ruamah camp an nei ta zawk a chuta tang chuan mizo sipai te hian Ngengpuitlangah trainning zing leh tlaiah an rawn nei ziah thin ani.Kum 1967 favang lai velah vai sipai Tuithumhnar ah awm turin za batallion an rawn kal a,camp neiin min awmchilh ta a,he an camp sa hian khawtlang mipuite mahni hna pawh thawk hman lovin an kal hlawm thin ani.Tichuan vai sipai ho hian Tuithumhnar leh Bungtlang ‘s’ ah min awm chilh nghal ani.Kum 1968 November thla ah hian mizo sipai ho an man a,tichuan thil hriatsual avangin Ngengpuitlang patling zawng zawng piangsual thlengin man vek an ni a an ke ah mipahnih zel a thlung kawpin an kut an hnungkhirha a zan thimah Bungtlang lamah kaiin Bungtlang camp ah Nikua (9) chhung tantir a,an tan chhung zawng hian an kut leh ke thlunna an phelh lova hna an thawhtir thin ani.Tin,Ram buai chhung zawng hian Kuli hnatlang thawkin khawtlang mipuite tihluihna in mizo sipaite leh vai sipai lamah rim takin min chhawr thin ani.
Kum 1968 -
Hi Ngengpuitlang Buh hosak kum ani.Hemi kum hian buh leh bal ah kan hnianghnar em em a,tichuan khawhla tak tak atang te pawn buh phurin an lo kal thin ani.Hetih hun lai hian buh tin khat Rs.10 in hralh thin ani.
Hlimpui Kum 1977 -
Hemi kum hian Ngengpuitlang hian Pathian lamah harhna nasa tak kan chan kum ani.Chhinchhiah tuten an chhinchhiah dan chuan hla pakhat sak chhung hi a reilo berah darkar khat leh chanve vel kan sa a,arei berah darkar thum te kan sa thin a,he mi kum hi thlarau lam malsawmna kan dawn nasat ber kum a ni hial awm e
Kum1975
Middle Sikul din ani a,khawchhungah Matric pass kan awm loh avangin Head master atan Matric Pass zawn ani a,Kum 1976 ah C.Dohmunga Ngharchhip khua chu Lawngtlai atangin hruaithlak ani a.Private in Kum Sawm Kan kal a.Kum 1985 ah Difisit kan lo nita ani.He Sikul atang hian mithiam engemawzat an chhuak ve ta ani.Hei hi zirna lam a kan hmalakna leh hlawhtlinna thangthar ten an hriat reng atan kan tarlan theih ani.
Hetih hunlai hian pasalthain sa an kah reng rengin khawtlangin an lawm thin a Hlado te pawh kawt chhuatah chhamin a hria apiang lo chhuakin an in lawmpuia tichuan a phurturin tlangvalte leh pahote an kal a,sa te chu an chan vek a Intinah an sem vek thin ani.Sa la turin tlangan au tira In tinin mahni sa la turin an an au hnuah sa an la thian ani. Hei hian khawtlang inpawhna leh inlungrualna tha tak kan nei ni tih atilang chiang hle ani.
Ngengpuitlang chanchin sawi tur tam tak a awm a,mahse a atawi thei ang berin atlangpui chauh ka han tarlang ani.

( He thu hi Ngengpuitlang Sulhnu tih leh kha bu atanga lak chhuah ani a, a ziaktupa HC.Althaia hi Ngengpuitlang khaw dintu te zing a mi, Pi Ngunsii fapa a ni. Ngengpuitlang-a YLA alo din tirh kum 1974 khan President a ni a. Kohhran leh khawtlang tan mi tangkai tak a ni a.Tun ah hian Bungtlang ‘s’ ah an khawsa mek.)

4 comments:

  1. Hei hi rem atih chuan google vel ah tlem a zawng tarlan ka tum a, rem ATI ngem Oo

    ReplyDelete
  2. Nhaihnawmin bengvar thlak hle.ngengpuitlang vulreng rawhse

    ReplyDelete

I hmuhdan hetah hian hnuchhiah ve rawh le